Katika uamuzi wa tarehe 16 Septemba, 2022, Mahakama Kuu imesema kuwa; KRA haipaswi kuwekwa katika hali ambayo inatii maagizo ya mawaziri ambayo ni kinyume cha sheria au kinyume cha sheria.

Katika kesi hiyo, London Distillers (K) Limited ilitekeleza ushuru wa kujitathmini wa Kshs 529,278,680/-. Walakini, badala ya kulipa Ushuru wa Ushuru uliojitathmini, London Distillers walimwandikia Katibu wa Baraza la Mawaziri Hazina ya Kitaifa na Mipango mnamo 15/09/2021 wakitaka kuachiliwa kwa ushuru uliojitathmini. Katibu wa Baraza la Mawaziri Hazina ya Kitaifa na Mipango kupitia barua ya tarehe 20/01/2022 iliyoruhusu London Distillers asilimia themanini (80%) kutelekezwa kwa ushuru wa bidhaa na ushauri kwa KRA. Ikipitia mawasiliano ya kuachwa na Katibu wa Baraza la Mawaziri Hazina ya Kitaifa na Mipango, KRA ilibaini kuwa hiyo hiyo ilitolewa kinyume na Kifungu cha 37 cha Sheria ya Taratibu za Ushuru na kwa hivyo haikuweza kuzingatiwa. Kifungu cha 37 cha Sheria ya Taratibu za Kodi kinatoa;

“… Kifungu cha 37 cha Sheria (Sheria ya Taratibu za Ushuru) kinatumika tu pale ambapo Kamishna mwenyewe ataamua kuwa misingi hiyo ipo. Hizi ni kwamba; haiwezekani kurejesha kodi isiyolipwa; kuna ugumu usiofaa au gharama katika kurejesha kodi ambayo haijalipwa, au ugumu au usawa kuhusiana na kurejesha kodi ambayo haijalipwa. Katika suala hili, isipokuwa Kamishna ataamua kuwepo kwa masharti haya matatu, hakuwezi kutumika kwa kifungu hicho. …Kamishna pekee ndiye anayeweza kutumia kifungu hicho na si mtu mwingine. Ni mara tu anapoomba kifungu ndipo anapeleka suala hilo kwa Katibu wa Baraza la Mawaziri kwa idhini. Katika suala hili, mchakato wa kutelekezwa huanza na Mhojiwa (Kamishna wa KRA) na sio mtu mwingine yeyote."

Kwa kutoridhishwa na uamuzi wa KRA wa kutotekeleza agizo la Waziri Mkuu wa Hazina na Mipango wa Baraza la Mawaziri, London Distillers walihamia Mahakama Kuu wakiomba Amri ya Mandamus kulazimisha KRA kuachilia mbali Ushuru wa Ushuru wa Kshs. 529,278,680/-. Katika kuthibitisha uamuzi wa KRA wa kutotekeleza Maagizo ya kutelekezwa na Katibu wa Baraza la Mawaziri Hazina ya Kitaifa na Mipango, Mahakama Kuu iliamua kuwa;

"Mlalamikiwa (KRA), akiwa mkuu wa sheria za ushuru na ushuru, alikuwa na jukumu la kutathmini ombi la kutupiliwa mbali kwa ushuru kulingana na mahitaji ya kisheria ya kutimizwa kabla ya idhini kama hizo kutolewa. Vile vile alikuwa na wajibu wa kuthibitisha kuwa utaratibu ufaao umefuatwa”, alisema Kamishna wa Huduma za Kisheria na Uratibu wa Bodi.

Asili ya Ushuru wa Ushuru ni kwamba inabebwa na mlaji na kwa hivyo si kodi inayotozwa kutoka kwa mtengenezaji wa bidhaa za Ushuru. Kwa hivyo ni jambo lisilofaa kwa watengenezaji wa bidhaa za ushuru kama vile London Distillers kukusanya Ushuru wa Ushuru kutoka kwa watumiaji na badala ya kuituma kwa KRA kutafuta kuidhinisha kwa kutaka kuachwa.

Kamishna wa Huduma za Kisheria na Uratibu wa Bodi-Paul Matuku