Kodi ya zuio kwa mapato ya kukodisha inatozwa chini ya kifungu cha 35(3)(j) cha Sheria ya Kodi ya Mapato na ilianza kutumika tarehe 1 Januari 2017.

Mamlaka ya Mapato ya Kenya huteua maajenti wa kodi inayoshikiliwa na kodi ili kukata na kutuma kodi ya kodi inayolipwa kwa wamiliki wa nyumba chini ya kifungu cha 35(3)(a) cha Sheria ya Kodi ya Mapato. Uteuzi wa mawakala hawa hufanywa kupitia iTax na mawakala waliochaguliwa huarifiwa kupitia barua ya mwongozo na arifa inayotokana na kodi. Baada ya hapo, ujenzi wa uwezo unaohitajika kwa mawakala unafanywa ili kuwezesha uzingatiaji. Hapo awali KRA ilizipa kipaumbele taasisi za kibinafsi zilizo na hadhi ya juu ya kufuata na taasisi za umma kuteuliwa kama mawakala. Hata hivyo, mtu yeyote, aliyeteuliwa ipasavyo na Kamishna anapaswa kuzuia ushuru wa mapato ya kukodisha.

Kodi hii inatumika kwa kodi inayolipwa kwa mali ya makazi na biashara. Mawakala huzuia ushuru kwa kiwango kisichobadilika cha 10% ya jumla ya kodi inayolipwa kwa wamiliki wa nyumba, bila kujumuisha VAT inapohitajika, na kuituma kwa KRA ifikapo 20.^th siku ya mwezi unaofuata malipo ya kodi.

Kodi ya zuio sio ushuru wa mwisho kwa wamiliki wa nyumba wakaazi. Hii ina maana kwamba mara tu kodi inapolipwa; cheti cha zuio kinatolewa kwa mwenye nyumba kiotomatiki, na kitatumika kudai mikopo ya kodi wakati wa kujaza mapato ya mwaka au mapato ya kila mwezi ya kukodisha.

Kwa watu wasio wakaaji hata hivyo, kodi inazuiliwa kwa kiwango cha 30% ya jumla ya kodi na ni kodi ya mwisho, ambayo ina maana kwamba mapato yoyote kutoka kwa kodi hayatatozwa ushuru wowote zaidi. Kuzuia kodi kwa asiye mkazi mpangaji hahitaji kuteuliwa wakala kwani mpangaji yeyote anayelipa kodi kwa asiye mkazi ni wakala chini ya kifungu cha 35(1)(c) cha Sheria ya Ushuru wa Mapato.

Malipo hufanywa kupitia itax; Ingia kwenye iTax.kra.go.ke > Bofya menyu ya 'Malipo' >Chagua 'Usajili wa Malipo' > Kichwa cha Kodi - Kodi ya Mapato > Kichwa Kidogo cha Kodi - Kodi ya Mapato - Kizuizi cha Kodi. Toa maelezo ya mwenye nyumba anayehitajika, mali na kodi ya jumla na uwasilishe ili kupata hati ya malipo. Malipo yanaweza kufanywa kupitia benki au kupitia Mpesa, nambari ya bili ya Pay ni 572572 na nambari ya akaunti ni nambari ya usajili wa malipo kwenye e-slip.